James Madison

)Madison wordt geboren op 16 maart 1751 in Port Conway, Virginia. De Amerikaanse staten zijn dan nog afzonderlijke kolonieën van Groot-Brittannië. Al op jonge leeftijd toont Madison zich een vurig voorstander van een onafhankelijk Amerika. Tot zijn spijt mag hij niet in militaire dienst vanwege epilepsie en een zwakke gezondheid. In plaats van vechten voor de onafhankelijkheid van zijn land, studeert Madison rechten en is hij actief bij demonstraties en acties voor een onafhankelijk Amerika.

Naarmate hij ouder wordt, verbetert Madisons gezondheid. Het stelt hem in staat om actief te worden in de politiek van zijn staat, Virginia. In 1776 wordt hij gekozen als lid van de Revolutionary Convention: het bestuursorgaan dat de Britse heerschappij niet erkent en later het bestuur van de staat over zal nemen. Twee jaar is hij gouverneur van de staat, waar hij zich tegen de strikte heerschappij van de Britten keert en zich succesvol inspant voor meer religieuze vrijheid. Na een mislukte herverkiezing belandt hij vanaf 1780 in het Continental Congres, dat in de jaren van revolutie tegen Engeland de stem van het Amerikaanse volk is.

Ondanks zijn gebrek aan charisma - Madison was klein van stuk, met een jongensachtig uiterlijk en een iele stem - weet hij als politicus veel voor elkaar te krijgen. In zijn jaren als Congreslid behaalt hij belangrijke successen in het versterken van de Amerikaanse (federale) staat, die dan nog van de grond toe opgebouwd moet worden. Vanaf 1781, als een tijdelijke regering van de VS is ingesteld, tracht hij de grip van het Amerikaanse Congres op de staten te versterken, wat vanwege de wens van de staten om onafhankelijk te blijven een lastige strijd is. De reden voor Madisons succes is dat hij nooit de wil heeft om de staten volledig ondergeschikt te maken aan een nationale regering. Hij is juist voorstander van het federale model waarin de afzonderlijke staten veel zeggenschap houden en de overheid alleen mag ingrijpen als het gedrag van een staat te schadelijk is voor het algemene belang van alle staten.

Vanaf 1784 keert Madison terug in de volksvertegenwoordiging van zijn thuisstaat Virginia, waar hij als overtuigd nationalist behendig moet manoeuvreren rond de politici die Viginia niet willen onderwerpen aan de landelijke regering. Maar ook vanuit zijn lokale rol heeft hij een reusachtige invloed op de landelijke politiek. Madison is een van de aanstichters van de Constitutional Convention in 1787. Hier wordt het door hem ontworpen Virginia Plan (of Large State Plan) aan de staten gepresenteerd, dat de basis zou gaan vormen voor Amerika’s federale stelsel zoals het tot de dag van vandaag is. Het plan omvat de scheiding van de overheid in drie takken: uitvoerend, wetgevend en rechterlijk. Dat alle staten uiteindelijk instemmen met het Virginia Plan, komt door Madisons idee om de wetgevende rol aan twee Kamers ('Houses') toe te delen. In één Kamer wordt het aantal zetels dat een staat krijgt bepaald door de grootte en het aantal inwoners. In de andere Kamer krijgen grotere en kleinere staten gelijkwaardige zeggenschap. Hierdoor kunnen zowel grote als kleine staten zich in het plan vinden en wordt de basis gelegd voor Amerika’s huidige politieke stelsel.

Madison krijgt niet alleen erkenning voor het ontwerpen van het Virginia Plan, maar ook voor de overtuigende wijze waarop hij het aan de staten presenteert. In de Federalist Papers (een reeks artikelen over de Amerikaanse grondwet) weten hij en twee andere auteurs met briljante retoriek de juistheid van zijn plannen uit te leggen. Vooral dankzij deze essays wordt hij door zijn tijdgenoten bestempeld als een wijs en inspirerend figuur. Zijn rol in de Constitutional Convention leidt tot een functie als voorzitter van het nieuwe Huis van Afgevaardigden, waar hij de eerste tien artikelen van de op te richten grondwet steunt. Hierin liggen de garanties verankerd met betrekking tot vrijheid van religie, vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. In deze periode wordt pas echt duidelijk dat Madison tegenstander is van een te sterke nationale overheid. Het brengt hem in conflict met zijn oude compagnon Alexander Hamilton, die de staten ondergeschikt wil maken aan een federale overheid. Madison verliest die strijd, wat hem zijn rol als voorzitter kost. In 1797 verlaat hij het Congres definitief, uit protest tegen een handelsverdrag met de oude vijand Groot-Brittannië, met wie Madison liever een commerciële oorlog wil voeren.

Van 1801 tot 1809 is Madison minister van Buitenlandse Zaken tijdens het presidentschap van Jefferson. Het is de tijd van Napoleon, waarin Amerika een speelbal is van de aartsvijanden Engeland en Frankrijk. Madison moet behendig manoeuvreren tussen beide kanten, die allebei willen verhinderen dat Amerika met de ander handelt. Dat blijft het grootste probleem als hij in 1809 tot president gekozen wordt. Ook in die rol blijft hij grote invloed houden op buitenlandse relaties, waarbij hij te maken krijgt met oplopende spanningen tussen Amerika en de Europese landen. Vooral de Britten provoceren Amerika, met hun inbeslagneming van handelsschepen en het inlijven van duizenden matrozen in hun eigen marine.

Na zijn herverkiezing in 1812 leiden de provocaties tot een oorlog met Engeland, die wordt uitgevochten in Canada, dat nog in Britse handen is. De strijd gaat aanvankelijk moeizaam, maar na Madisons reorganisatie van de legertop weten de Amerikanen enkele kleine successen te boeken. Nadat Napoleon in Europa verslagen is, verdwijnen ook de handelsconflicten tussen de landen en wordt er in 1815 vrede gesloten. Madisons optreden in deze Oorlog van 1812 maakt hem populairder dan ooit. Hoewel de oorlog weinig opleverde, waren de Amerikanen de sterkere partij en zagen ze een bevestiging van hun definitieve onafhankelijkheid van de Britten.

Na zijn presidentschap trekt Madison zich terug in Virginia. Hij is later vooral actief met protesten tegen slavernij. Vrijwel al zijn kapitaal geeft hij uit aan het vrijkopen van slaven en liefdadigheid, wat hem later in financiële problemen brengt. De laatste jaren van zijn leven is hij door reuma aan het bed gekluisterd, tot zijn dood in 1836. James Madison dankt zijn roem aan de inzet gedurende zijn gehele politieke carrière. Niemand had zo’n groot aandeel in het ontwerpen van de Amerikaanse grondwet, die hij later zou verdedigen en ook als president in oorlogstijden bleef eren. Hij was de laatste van de vier ‘founding fathers’ die overleed, en leeft voort in vele plaatsen en gebouwen die naar hem genoemd zijn, zoals Madison County en natuurlijk het stadion Madison Square Garden, in New York.