Dwight David Eisenhower

Portret van president Dwight David Eisenhower, president van de VS van 1953-1961 Dwight Eisenhower was de 34e president (1953-1961) van de Verenigde Staten. Voordat hij president werd was Eisenhower opperbevelhebber van de Geallieerde Strijdkrachten in Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens en na zijn presidentschap werd hem verweten te terughoudend te zijn. Hij nam zowel in het binnenland als in het buitenland weinig initiatief. Deze 'Caretaker Presidency'-politiek heeft Eisenhower aardig wat kritiek opgeleverd.

Voor presidentschap

Jeugd

David Dwight Eisenhower werd geboren in 1890 te Denison (Texas) als derde van zeven zonen. Een paar jaar later verhuisde het gezin naar Abilene (Kansas) waar hij opgroeide. In 1909 ging Eisenhower naar de bekende militaire academie West Point waar hij afstudeerde in de meest succesvolle lichting ooit, ook wel bekend als “The class the stars fell on”. Eenmaal gestationeerd in Texas werd hij verliefd op Mamie Geneva Doud, met wie hij in 1916 trouwde. Samen kregen ze twee kinderen; Doud Dwight Eisenhower en John Sheldon David Doud Eisenhower.

Eisenhower in de Eerste Wereldoorlog

Na een gewerkt te hebben op een aantal stations die Eisenhower allemaal niet zo goed bevielen kon hij aan de slag als tweede luitenant op Ford Sam Houston in San Antonio in Texas. In deze functies schreef hij artikelen waarin hij het leger aanbeval om meer gebruik te maken van tanks om zo de fouten die in de Eerste Wereldoorlog gemaakt waren in de toekomst te voorkomen. Deze adviezen werden niet goed ontvangen door de hogere rangen in het leger en er werd aan Eisenhower meegedeeld dat wanneer hij nog eens radicale ideeën zou uiten hij op een gevangenisstraf kon rekenen. Eisenhower was dus blij toen hij een nieuwe opdracht als executive officer toegewezen kreeg in de Panama Canal Zone. Hier werd zijn kritische houding wel gewaardeerd; Eisenhowers generaal zorgde ervoor dat hij verder mocht studeren. Tijdens deze studie bij de “Command and General Staff College” in Kansas ontwikkelde Eisenhower zich enorm en studeerde met de hoogste cijfers af. Al snel maakte hij de opstap naar assistent van verschillende generaals zoals George V. Moseley en Douglas MacArthur van de Amerikaanse troepen in de Eerste Wereldoorlog, deze posities bekleedde hij voor zeven jaar.

Eisenhower in de Tweede Wereldoorlog

Toen de Tweede Wereldoorlog in 1939 begon in Europa, ging Eisenhower terug naar de Verenigde Staten en ging daar een belangrijke rol spelen in de Third Army’s Field Maneuvers in Louisiana. Hij trainde daar ruim 400.000 troepen. Tijdens deze trainingen werd zijn talent voor strategische planning ontdekt en promoveerde hij tot brigadier generaal. Toen Japan in 1941 de aanval op Pearl Harbor pleegde kwam de carrière van Eisenhower in een stroomversnelling terecht; hij ging naar Washington D.C. om daar het strijdplan van de Verenigde Staten op te stellen. George C. Marshall (die toen Army Chief was) was onder de indruk van zijn plannen. Vele promoties en belangrijke opdrachten volgden elkaar op. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gaf hij onder andere de bevelen voor de invasie in Noord-Afrika (Operation Torch), de invasies in Sicilië en Italië en voor Operation Overlord; de geallieerde invasie in West-Europa. Ook was hij degene die de opdracht gaf voor de D-Day invasie bij Normandië op 6 juni 1944; de grootste invasie die ooit geweest is en het begin was voor de bevrijding van West-Europa. In een paar jaar tijd was Eisenhower opgeklommen van een luitenant naar een viersterren-generaal in dienst bij één van de grootste militaire krachten uit de wereldgeschiedenis.

Held?

Na de oorlog werd Eisenhower in veel landen als een held gezien. Hij had ook veel ideeën ontwikkeld over controversiële beslissingen die in de politiek gemaakt moesten worden. Hij was nauw betrokken bij de beslissing van de toenmalige president Truman om de atoombom te gebruiken tegen de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. Tijdens de Conferentie van Potsdam betoogde Eisenhower dat het gebruik van de atoombom niet nodig was; Japan zou zich sowieso wel snel over gaan geven. Hij was vooral bang dat het gebruik van de bom de reputatie van de Verenigde Staten zou verslechteren, terwijl ze nu op hun top zaten qua aanzien. Truman luisterde naar de rest van zijn adviseurs en besloot beide beschikbare bommen zo snel mogelijk te gebruiken.

The most important job in the world

In 1947 maakte hij de overstap naar het burgerleven als president van de Columbia Universiteit in New York. Hij werd door de Republikeinse partij gevraagd als kandidaat voor het presidentschap, maar hij weigerde deze aanbieding. Toen in Korea de oorlog uitbrak verliet Eisenhower de universiteit om eerste opperbevelhebber van de NAVO troepen in Europa te worden. De positie staat ook wel bekend als “the most important job in the world today.”

Presidentskandidaat

Door de nieuwe wet dat een zittende president zich slechts één keer herkiesbaar mocht stellen was Truman in 1952 niet meer herkiesbaar. Truman vroeg Eisenhower of hij zich verkiesbaar wilde stellen vanuit de Democratische Partij, maar Eisenhower weigerde. Een paar maanden later werd hij lid van de Republikeinse Partij, waar hij genomineerd werd. Eisenhower versloeg de kandidaat van de Democratische Partij (Adlai Stevenson) met een grote meerderheid.

Tijdens presidentschap

Eisenhower als president

Ondanks het feit dat Eisenhower eigenlijk geen politicus was, had hij in zijn tijd als generaal wel zijn ideeën ontwikkeld over hoe men beslissingen moest nemen. Hij had de neiging om veel te delegeren naar de achtergrond om zo de aandacht niet te veel naar zichzelf toe te trekken. Dit idee is tegengesteld aan de visie van zijn voorgangers, die de macht juist naar hen toe trokken. Eisenhower was van mening dat op deze manier het Amerikaanse politieke systeem werd verstoord, omdat het evenwicht tussen de drie machten (het Congres, het Hooggerechtshof en de president) op die manier verstoord werd.

Binnenlandse politiek

In het binnenland had Eisenhower te kampen met veel bagage die zijn voorgangers hem na hadden gelaten in de vorm van verschillende plannen, zoals het “New Deal” plan (om de economie en de landbouw weer te herstellen na de recessie) en de “Fair Deal” plannen (meer liberale plannen om de economische – en sociale welvaart te verhogen). Door de wissel van een Democratische naar een Republikeinse regering stonden deze plannen uiteraard onder druk, maar Eisenhower besloot de kern van deze plannen overeind te houden. Hij was het met lang niet alle subsidies eens, maar merkte dat de regelingen onder de burgers erg populair waren.

In het kader van liberalisering wilde Eisenhower waar mogelijk overheidstaken overhevelen naar het bedrijfsleven en op deze manier overheidsuitgaven verminderen. Bovendien wilde hij ook beter zicht op de uitgaven en deze strenger controleren. Ook werkte hij hard aan het verbeteren van de infrastructuur, een nationaal snelwegennetwerk werd ontwikkeld onder de naam “Interstate Freeways”.

Economie

Op economisch vlak ontwikkelde de Verenigde Staten zich in de goede richting, waardoor veel van Eisenhowers plannen succesvol ontwikkeld en geïmplementeerd konden worden.

Toen de economie in 1958 omsloeg in een recessie kreeg Eisenhower de kritiek dat hij te weinig bezig was met het land te sturen, hij had geen daadkrachtig beleid maar leidde een voorzichtige politiek. Hij nam zowel in het binnenland als in het buitenland weinig initiatief. Deze “Caretaker Presidency” politiek heeft Eisenhower aardig wat kritiek opgeleverd; er werd gezegd dat hij te veel op de achtergrond was en dat hij zich niet bezig hield met de burgerrechtenproblemen die speelden rond de zwarte burgers en met de strijd die de VS voerde tegen het communisme.

Buitenlandse politiek

In het buitenland zorgde de Koude Oorlog voor veel spanning. Eisenhower probeerde deze spanningen te beperken en de wereldvrede te bewaren. Hij hield zich dus vast aan de Truman Doctrine van zijn voorganger om het communisme in te dammen.

Door zijn militaire carrière had Eisenhower duidelijke ideeën hoe het internationaal gezien niet zou moeten; hij was tegen militaire interventies die lang duren en veel geld kosten. Hij probeerde crises op te lossen door te sussen, zoveel mogelijk zonder militair ingrijpen. Toch deed hij niet heel veel met zijn ideeën; het grootste deel van de buitenlandse zaken liet hij over aan zijn minister John Foster Dulles. Succes werd geboekt door de wapenstilstand in Korea, de voorbode van het einde van de Koreaanse oorlog.

Kritiek op Eisenhower

De laatste jaren kreeg Eisenhower meer kritiek, vooral vanwege zijn slechte gezondheid. Ook verslechterde de economie steeds meer na tijden van economische groei. Daarnaast werd de regering verweten dat ze te weinig initiatief en daadkracht toonde. Ook in het buitenland kreeg Eisenhower nog een tegenslag vlak voor hij aftrad; Cuba werd in 1960 communistisch.

Na presidentschap

Politieke invloed

Dwight Eisenhower heeft perioden van zowel populariteit als kritiek gekend. Hij was vooral populair op gebied van overheidsuitgaven en het herstellen van de verhoudingen van de drie machten (Congres, Hooggerechtshof en president). Hij werd niet voor niets met een grote meerderheid herkozen. Kritiek kreeg hij vooral op het feit dat hij besluiteloos en terughoudend over kwam. Al met al heeft Eisenhower veel goeds gedaan voor de Verenigde Staten en genoot hij altijd veel aanzien.

Voorpret-alarm! Reizigers vertellen reizigers, campers (truck-camper & C-25) & presentaties
Kom 23 of 24 maart naar de Reizigersbeurs
Kom naar een infodag met special guests, zoals Travel Texas en indianen.
Meld je gratis aan