Cheyenne

Cheyenne volk De Cheyenne zijn een inheems volk dat oorspronkelijk leefde in het noorden van Amerika. De geschiedenis van de Cheyenne wordt, zoals dat van zo veel indianenvolkeren, getekend door de strijd om op een eigen plek te mogen wonen. Vandaag de dag zijn de Cheyenne een van de grotere officieel erkende volken in de Verenigde Staten. Naast een eigen bestuur heeft het volk bijvoorbeeld ook een eigen school en eigen festiviteiten. De religie die men voert, varieert van het christendom tot de Native American Church.

Geschiedenis

Jagers en verzamelaars

De geschiedenis van de Cheyenne zoals die voor ons bekend is, begint bij het contact met de Europese kolonisten. Waar zij ooit gesetteld waren en leefden van landbouw en visserij, werden zij rond 1700 een klassiek nomadenvolk. De mannen jaagden op buffels en bizons, de vrouwen verzamelden groenten en wilde vruchten. De Cheyenne verruilden hun aardenwerken woningen voor tipi's en sloegen hun kampen op waar het wild zich bevond. Deels per paard en deels te voet zouden zij zich hebben verplaatst door het gebied tussen de Missouri-rivier in het noorden en Wyoming, Montana, Colorado en South Dakota. Buffels waren belangrijk voor voedsel, winterkleding, (tent)doeken, gereedschap en juwelen. Een succesvolle jacht werd gevierd met een maaltijd van buffelhart of andere ingewanden. Zomerkleding en mocassins (schoenen) werden gemaakt van bokkenvel, dat zachter was en makkelijker te bewerken dan stugge buffelhuid.

Conflicten met Europeanen

De geschiedenis van de oorspronkelijke Amerikaanse bewoners is opgetekend door Europese ontdekkingsreizigers en kenmerkt zich daarom met name door conflicten tussen beide groepen. De ontdekkingsreizigers wilden zich gaandeweg meer macht en land toe-eigenen, ten koste van de oorspronkelijke bewoners. Zo werd op 17 september 1851 het Verdrag van Fort Laramie getekend door de Amerikaanse overheid en vertegenwoordigers van diverse indianenvolkeren. Daarin stond dat onder andere de Cheyenne en Sioux kolonisten een veilige doorgang moesten geven door de Oregon Trail, in ruil voor een jaarlijkse som van 50.000 dollar en erkenning van hun leefgebied. Dat hield echter ook in dat de kolonisten forten en wegen mochten bouwen in de indianenterritoria. Het verdrag leidde tot een korte periode van vrede, maar werd geschonden door de Verenigde Staten omdat zij de massale emigratie van kolonisten en mijnwerkers niet konden tegenhouden. Zij overspoelden het leefgebied van de Cheyenne, bevangen door goudkoorts. De piek daarvan kwam in 1859 met de Pike's Peak Gold Rush. De periode van relatieve vrede tussen de indianen en de gesettelden kwam daarmee ten einde. In het Verdrag van Fort Wise kregen de Cheyenne een klein reservaat toegewezen in het zuidoosten van Colorado, in ruil voor het grondgebied dat zij bezaten na het eerdere verdrag van 1851. Veel Cheyenne weigerden, waarna er een serie aanvallen van beide kanten volgde. De indianen probeerden hun grondgebied te beschermen en de indringers te blokkeren met aanvallen op het pad dat de stad Denver van voorraden moest voorzien.

Black Kettle, Little Wolf & Dull Knife

Op 29 november 1864 viel de Colorado Militia een kamp aan van de Cheyenne en Arapaho, dat geleid werd door Chief Black Kettle. De aanval vond plaats ondanks de gehesen vlag die duidde op eensgezindheid met de Amerikaanse overheid. De aanval ging de geschiedenis in als de Slachting van Sand Creek. Honderdvijftig tot tweehonderd ongewapende Cheyennes kwamen om. Vier jaar later, op 27 november 1868, vond de Slag om de Washita-rivier plaats en werd het kamp van Chief Black Kettle opnieuw aangevallen. Hoewel het kamp was gevestigd op toegewezen grondgebied, werden enkele leden verdacht van aanvallen op emigranten. Als straf werden meer dan honderd Cheyenne gedood, met name vrouwen en kinderen.

Chief Black Kettle Cheyenne

Strijd en samenwerking

Hoewel de Cheyenne en Lakota vaak met elkaar op gespannen voet leefden, bundelen zij de krachten tijdens de Slag om Little Bighorn, die plaatsvond op 25 juni 1876. Onder leiding van de Sioux stond een grote hoeveelheid krijgers paraat om te strijden tegen de blanken. De jonge generaal George Armstrong Custer maakte een inschattingsfout door de kleine zevende cavalerie op te splitsen in drie groepen in de hoop om de krijgers te kunnen omsingelen. De blanken werden verslagen, tot groot ongenoegen van de Amerikaanse regering. Dit maakt de Cheyenne waar mogelijk nog minder geliefd. Hierna volgden diverse pogingen om de Cheyenne te verdrijven naar voor indianen bestemde reservaten. In 1877 werd een groep van 972 Cheyennes overgebracht naar het Indian Territory. De omstandigheden waren er benard, met weinig en kwaliteitloos voedsel en een slechte hygiëne. Onder leiding van Chief Little Wolf en Chief Dull Knife verliet een grote groep Cheyennes in 1878 het reservaat. Amerikaanse soldaten zetten een grootschalige achtervolging in en een deel van de vluchtelingen werd gevangen genomen in Fort Robinson, Nebraska. Een ontsnappingspoging uit die hernieuwde miserabele omstandigheden kostte de indianen vele slachtoffers. De Cheyenne die eerder wisten te ontkomen, gingen later samenwerken met de Amerikaanse overheid en werden gebiedsverkenners.

Chief Dull Knife Cheyenne

Reservaat

Op 16 november 1884 werd de Tongue River Indian Reservation opnieuw opgericht. Het gebied van 1.502 vierkante kilometer staat nu bekend als het Noordelijke Cheyenne Indianenreservaat. Hiermee waren de Cheyenne, samen met de Apache en Lakota, de laatste naties die werden geplaatst in reservaten. Uiteindelijk herkregen de noordelijke Cheyenne hun rechten in het noorden bij de Black Hills - het heilige land.

Bijzonderheden

Een Cheyenne-legende vertelde dat buffels oorspronkelijk mensen aten. Toen de rollen omdraaiden en de mens op buffels ging jagen, zouden zij nooit het vlees onder de keel van de buffel hebben gegeten, omdat men geloofde dat dit mensenvlees was.

Cultuur en gebruiken

Families en taal

De Cheyenne bestaan vandaag de dag uit twee takken, de Só'taeo'o (of Sutaio) en de Tsétsêhéstâhese (Tsitsistas), wat zoiets als 'de mensen' of 'zij zoals wij' betekent. Beide volken reisden van oudsher samen, vanaf ongeveer 1831 vormden zij samen Cheyenne. De groep bestaat weer uit een zuidelijk deel (dat leeft nabij Oklahoma) en een noordelijk deel (in Montana). Beide takken zijn erkend door de overheid. De Cheyenne spreken Cheyenne-taal, dat deel is van de Algonquin-talenfamilie. Het is een agglutinerende taal, wat betekent dat een zinnetje dat in het Nederlands uit vier of vijf woorden bestaat, in het Cheyenne kan worden samengevoegd tot één woord. Zo wordt 'hoe heet je?' in het Cheyenne 'Netonêševehe?'. De oorspronkelijke Cheyenne cultuur heeft zich aangepast aan de tijd en de leefomstandigheden en de andere volken die men onderweg tegenkwam.

Cheyenne vrouw

Samenleving

De Cheyenne hadden oorspronkelijk een gezamenlijk politiek systeem. In principe waren zij verdeeld over tien groepen en had elke groep vier afgevaardigden. Samen met vier algemene adviseurs vormden zij de 'raad van vierenveertig'. Deze raad ondersteunde de leider van de Cheyenne. Daarnaast waren er groepen die verantwoordelijk waren voor de maatschappij, dans, medicijnen en sjamanisme. Van oorsprong geloofden de religieuze Cheyenne in twee goden: een Wijze van Boven en een God die onder de grond leefde. Daarbij waren er vier zielen (spirits) die leefden op de vier punten van het kompas; de windrichtingen. Een belangrijk symbool voor de Cheyenne waren 'de vier bogen', waarbij twee bogen stonden voor de jacht en twee voor het gevecht.

Hedendaagse Cheyenne

Twee volken

Vandaag de dag zijn er nog ruim 22.000 Cheyenne-indianen. Het zuidelijke Cheyenne-volk zou in 2008 bestaan uit ongeveer 12.130 leden, die voornamelijk wonen in Oklahoma. De noordelijke Cheyenne heeft anno 2013 ongeveer 10.050 leden, circa de helft daarvan woont in een reservaat in Zuidoost-Montana. Als een van de weinige inheemse volken hebben de Cheyenne bijna alle macht over het eigen leefgebied. Het land wordt door de Cheyenne verhuurd aan leden voor een heel mensenleven, waardoor het nooit (meer) in handen van niet-Cheyenne kan komen.

Voorpret-alarm! Reizigers vertellen reizigers, campers (truck-camper & C-25) & presentaties
Kom 23 of 24 maart naar de Reizigersbeurs
Kom naar een infodag met special guests, zoals Travel Texas en indianen.
Meld je gratis aan