2007: Virginia Tech Massacre

Het is ongeveer zeven uur in de ochtend op West Ambler Johnston Hall. Dit complex, dat plusminus 900 studenten huisvest, is beveiligd met een pasjessysteem. Omdat de 23-jarige Zuid-Koreaan Cho Seung-Hui hier zijn postvakje heeft, weet hij het gebouw op eenvoudige wijze binnen te dringen. Het duurt niet lang voor hij een medestudent neerschiet. Ook een huisbewoner die het schot hoort en te hulp wil schieten, wordt met een kogel van het leven beroofd.

Terwijl politie en ambulances zich naar de campus spoeden, neemt Cho de tijd om zich van zijn bebloede kleding te ontdoen. Daarna stuurt hij een pakketje naar de televisiezender NBC. Het pakket, zo zou later blijken, bestaat uit 27 video-opnames, foto’s en een lange schriftelijke monoloog waarin hij op warrige en verontrustende wijze zijn daden ‘verklaart’. Cho ziet zichzelf als Jezus Christus met een afkeer tegen verwende jongeren, hun losbandigheid en de pesterijen die ze hem hebben aangedaan. Dan gaat hij op weg naar het volgende gebouw, Noris Hall, waar scheikundecolleges en werktuigbouwkunde worden gegeven. Het is inmiddels twee uur later en de directie slaat alarm. Te laat. Cho heeft het gebouw op geroutineerde wijze afgesloten om niemand te laten ontsnappen. Op een van de deuren hangt hij een bommelding. De psychisch ontregelde student struint door de gangen, op zoek naar een doelwit, zo vertelt een ooggetuige achteraf. Dan stapt hij een lokaal op de tweede verdieping binnen om eerst de docent en dan enkele leerlingen neer te schieten. Vervolgens gaat hij het volgende lokaal in, alwaar hij zijn stappen herhaalt. Bij de derde ruimte die hij wil binnendringen, is de deur gebarricadeerd. De docent houdt de deur net zo lang dicht tot de meeste leerlingen zijn ontsnapt en wordt dan zelf – door de deur heen – tot slachtoffer gemaakt. Uit ooggetuigenverslagen blijkt dat Cho daarna nog teruggaat naar de vorige lokalen, om enkele nog levende slachtoffers alsnog te doden. In plusminus tien minuten tijd heeft hij meer dan 170 kogels afgevuurd en pas dan wordt door de universiteit het alarmnummer gebeld. Wanneer de politie in aantocht is, schiet de jongen zichzelf door het hoofd. Alle slachtoffers zijn minstens drie keer geraakt.

De rest van de week liggen de lessen op de universiteit stil. West Ambler Johnston Hall wordt de rest van het studiejaar gesloten. Veel studenten en medewerkers hebben trauma’s opgelopen, het Rode Kruis biedt hen hulp aan. De hele wereld leeft mee en Amerika ontvangt verschillende condoleances. Zuid-Korea biedt officiële excuses aan en organiseert een herdenkingsbijeenkomst. George W. Bush, dan nog president, houdt een toespraak waarin hij het medeleven van alle Amerikanen betuigt. Het voorval doet sterk denken aan het bloedbad dat twee scholieren in 1999 aanrichtten op de Columbine High School. Daarbij kwamen twaalf scholieren, een leraar en de twee daders om het leven, eveneens uit wraak om pesterijen en onvrede tegenover anderen. Het bloedbad op Virginia Tech, beter bekend als 'Virginia Tech Massacre' gaat de geschiedenis in als het grootste schietincident ooit op een Amerikaanse school. Vanaf dat moment waant geen enkele onderwijsinstelling zich meer veilig. Universiteiten en andere scholen nemen maatregelen, variërend van surveillerende politiewagens tot alarmpalen en sms- en computerwaarschuwingen. Dit mag nooit meer gebeuren.

Toch is er niet alleen medeleven. Na Columbine weet men wel dat er schietincidenten kunnen plaatsvinden, maar in de intellectuele sfeer van een universiteit had men zoiets nooit verwacht. De communicatie op de universiteit bleek daarom zo gebrekkig dat de schutter twee uur lang ongestoord over de campus kon dwalen en alle tijd kreeg om een groot aantal slachtoffers te maken. De universiteit zou de aanwezigen op de campus te laat en niet goed hebben gewaarschuwd voor het feit dat er een schutter rondliep. Wegens deze nalatigheid krijgt de universiteit in 2011 een boete opgelegd van ruim 50.000 dollar; de hoogste straf die zij kon krijgen.

Alsof de schrik de studenten en medewerkers van de universiteit nog niet genoeg in de benen zat, doet zich in december 2011 nogmaals een schietincident voor. Een politieagent die verkeerscontroles houdt, wordt neergeschoten, ook valt er een tweede slachtoffer. Dit keer reageert de universiteit adequaat en slaat ze groot alarm.

Het bloedbad dat de student betrekkelijk eenvoudig kan aanrichten op zijn universiteit, heeft de langlopende discussie over wapenbezit in Amerika opnieuw doen aanwakkeren. Iedere vaste inwoner van de staat Virginia mag legaal een wapen in zijn of haar bezit hebben wanneer hij of zij een 'achtergrondkeuring' doorstaat. De vraag is nu of wapenbezit inderdaad de preventieve werking heeft die het zou moeten hebben, wanneer de enige regels zijn dat je psychisch goedgekeurd moet worden en je 'slechts' een keer per maand een nieuw pistool mag kopen. Ook vraagt men zich af of Amerika wel juist omgaat met mensen met geestelijke stoornissen; Cho hoefde niet veel moeite te doen om zijn plan ten uitvoer te brengen, ook al was hem wegens zijn psychische gesteldheid door de rechter het bezit van een wapen uitdrukkelijk verboden.

Achter het bloedbad op de universiteit schuilt een psychisch ontregelde jongeman. Cho Seung-Hui leidt een teruggetrokken bestaan en heeft nauwelijks sociale contacten. Door zijn selectief mutisme is het voor hem in sociale situaties met mensen die hij niet zo goed kent moeilijk om te spreken. Hij wordt er jarenlang mee gepest. Tijdens zijn middelbare schooltijd worden bij hem depressies vastgesteld waarvoor hij verschillende therapieën ondergaat, die hij nooit afmaakt. Wanneer Cho de overstap maakt naar Virginia Tech, heeft de universiteit wegens privacyregels geen toegang tot Cho’s eerdere diagnoses. De jongen komt te wonen in Harper Hall en krijgt een postvakje in West Ambler Johnston waardoor hij - zo blijkt achteraf - betrekkelijk eenvoudig binnen kan komen om zijn eerste slachtoffers te maken.

Wanneer blijkt dat hij twee medestudentes stalkt, hij ongewenst foto's maakt van klasgenoten en de problemen zich langzaam maar zeker opstapelen, wordt Seung-Hui aan een psychische test onderworpen. Men stelt schizofrenie en verschillende angststoornissen vast, die gepaard gaan met agressie en hooggevoeligheid. Medische hulp en gedragstherapie zijn noodzakelijk, maar mogen niet baten. De ernst van Cho's gemoedstoestand wordt onderstreept wanneer de televisiezender NBC twee dagen na het schietincident een pakket ontvangt met brieven en teksten waarin Cho zijn gedrag 'uitlegt'. Hij ziet zichzelf in een hoek gedreven; gekruisigd, zijn ziel gekweld en zijn hart aan stukken gereten. Cho ziet nog maar één uitweg. Uit het pakket, dat hij in de twee uur tussen de aanslagen verstuurde, blijkt dat hij zijn daad al lang te voren had gepland. ‘Deze daad had voorkomen kunnen worden’, was de boodschap die hij de geschokte wereld nog wilde meegeven. De slachtoffers zouden kansen genoeg hebben gehad, maar deze niet hebben gebruikt. ‘Het bloed zit aan de handen van de slachtoffers’. Cho zegt te sterven als Jezus Christus en daarmee 'generaties van zwakke en weerloze mensen' te inspireren.

Het schietincident op Virginia Tech heeft de wereld wakker geschud en een discussie aangewakkerd over wapenbezit in Amerika. Hoewel daar niet specifiek iets aan is veranderd, hebben publiekelijke instellingen en scholen veiligheidsmaatregelen getroffen. Virginia Tech gaat de boeken in als het grootste bloedbad op een school aller tijden, niet meer terug te draaien, maar hopelijk een geschiedenis die zich nimmer zal herhalen.