1937: De Hindenburg Ramp

In mei 1936 maakte de gigantische zeppelin de Hindenburg haar eerste trans-Atlantische vlucht. Het gevaarte was 241 meter lang en had vier robuuste motoren. Haar topsnelheid was 130 kilometer per uur en de zeppelin kon wel 12.900 kilometer aan een stuk vliegen. Zeventig passagiers konden mee. De Hindenburg was een heus luxevoertuig, met aan boord onder andere een eetzaal, cocktailbar, een bibliotheek en een lounge met een grote piano. Een kaartje voor de vlucht van Duitsland naar de VS was daarom niet goedkoop en kostte ruim $400. Ook konden passagiers even de benen strekken en genieten van het uitzicht op de speciale lange wandelgangen. En dat was geen overbodige luxe, want de vlucht van Franfurt am Main (D) naar Lakehurst, New Jersey (USA) duurde zo’n zestig uur. De Hindenburg was een groot succes. In het eerste jaar (1936) gingen circa 1.300 passagiers met de zeppelin van Frankfurt naar Lakehurst. Men verwachtte nog meer passagiers voor het komende jaar. Maar toen ging het goed mis.

Op 6 mei 1937 zou de Hindenburg voor het eerst dat jaar landen op vliegbasis Lakehurst. Echter, de landing werd uitgesteld wegens slecht weer. De kapitein, Max Pruss, besloot boven New York te blijven hangen om de passagiers een spectaculair uitzicht te geven op het Empire State Building, Central Park en Times Square. Enkele uren later kreeg Pruss toch toestemming om te landen. De Hindenburg begon haar landing. De zeppelin was zo ontworpen dat ze met de neus aan een aanlegmast werd vastgelegd. Touwen werden omlaag gegooid naar het grondpersoneel om de ‘Titanic van het luchtruim’ aan te meren.

Radioverslaggever Herbert Morrison sloeg het geheel gade en rapporteerde live op de nationale radio. Zijn verslag werd radiogeschiedenis. Wat een feestelijke gelegenheid moest worden veranderde al snel in een nachtmerrie: de Hindenburg vloog plots in brand. ‘It burst into flames! ... It's fire and it's crashing! It's crashing terrible! Oh, my! Get out of the way, please!’ aldus Morrison.

De eerste vlammen sloegen uit het achterste deel van het schip. Brand aan boord van een zeppelin is uiterst gevaarlijk; de gascellen, de zogenaamde ballon van een zeppelin, zijn gevuld met hoogst ontvlambare waterstof. Binnen enkele seconden vloog de waterstof in de gascellen in brand. De Hindenburg stond in lichterlaaie. Omdat de waterstof uit de achterkant verbrandde verloor de zeppelin haar stijgvermogen en stortte ze neer. In slechts 37 seconden lag de Hindenburg op de grond. Passagiers sprongen uit de ramen om zich in veiligheid te brengen. Het is een wonder dat maar liefst 62 van de 97 mensen aan boord wisten te ontsnappen aan de vlammenzee.

Wat de exacte oorzaak van de brand geweest was, is nooit bekend geworden. Wel zijn er enkele theorieën vooruitgeschoven. Zo zouden de middelen die gebruikt waren om de gascellen van de zeppelin waterdicht te maken zeer ongeschikt zijn geweest. Onderzoeker Addison Bain ontdekte dat het mengsel vergelijkbaar was met aandrijfstof om brandstofraketten te lanceren. Maar veel spannender is de theorie over een saboteur. De Hindenburg was namelijk niet zomaar een Duitse zeppelin. Het was een symbool van Duitse macht en technisch vernuft. Adolf Hitler, die de Hindenburg deels had gefinancierd, had de zeppelin gebruikt voor propagandadoeleinden tijdens de Olympische Spelen van 1936. Op elke staartvin stonden daarom grote hakenkruizen, het symbool van de Nazi’s. Enkele Amerikaanse staatsambtenaren hadden aangegeven dat ze zich zorgen maakten dat het luchtschip ten prooi zou vallen aan een terroristische aanslag. Daarmee zou de relatie tussen de VS en Duitsland volledig kunnen ontwrichten.

Waardoor de Hindenburg nu echt in brand is gevlogen, dat zal niemand weten. Wat men wel weet is dat de verschrikkelijke Hindenburgramp in het geheugen gegrift stond en dat de commerciële luchtvaart met luchtschepen in 1937 ten gronde ging. Het tijdperk van de zeppelin, het vaartuig en symbool van de toekomst, werd in 37 seconden afgesloten. De zeppelin werd iets om maar snel te vergeten.