Onderwijs in Canada: Primary Education

'Als je vier bent, als je vier bent, mag je naar de basisschool'. De wijsheid uit het wat verouderde kinderriedeltje geldt voor de meeste Westerse landen, zo ook voor Canada. Hoewel kinderen in dit land officieel leerplichtig zijn van hun zesde tot hun zestiende, gaan de meeste al naar school als ze vier of vijf jaar oud zijn. De school die zij bezoeken is te vergelijken met de Nederlandse basisschool en wordt ook wel primary school of primary education genoemd. Kinderen blijven hier tot hun twaalfde levensjaar en mogen dan doorstromen naar secondary school, ook wel high school genaamd. Primary en secondary school tellen samen twaalf 'grades', te vergelijken met Nederlandse groepen of ouderwetse klassen. In de eerste grade kom je terecht als je zes of zeven jaar oud bent en wanneer je in de brugklas zit en je eerste stappen doet op secondary school, zit je in grade zeven. Voor de kinderen die nog niet meedoen aan de grades, maar die wel al op de basisschool zitten, is er Kindergarten - te vergelijken met de kleuterklas.

Canada bestaat uit tien provincies en de drie territoria Yukon, Northwest Territories en Nunavut. Elke provincie heeft een eigen Ministerie van Onderwijs waardoor het schoolsysteem er niet overal hetzelfde uitziet. Hoewel de structuur en het vakkenpakket grotendeels hetzelfde zijn, zitten de verschillen vooral in de gehanteerde lesmethode en de mate waarin er aandacht wordt besteed aan muziek, gymnastiek en naschoolse activiteiten. Het Canadese onderwijs is grotendeels gelijk aan het Britse systeem. Er wordt dan ook een onderscheid gemaakt tussen openbare ('public') basisscholen en privéscholen. Public schools worden grotendeels door de overheid gefinancierd: ouders zijn alleen verantwoordelijk voor de aanschaf van boeken, schrijfgerei en soms een verplicht uniform. Privéscholen zijn geheel voor de rekening van ouders of verzorgers, de kosten hiervoor kunnen oplopen tot vele duizenden dollars per jaar. Voor sommige, excellente, leerlingen is het wel mogelijk om een beurs te verdienen. Naar schatting gaat ongeveer zes procent van de Canadese kinderen naar een privéschool, wat betekent dat het merendeel naar een openbare school gaat en een enkeling geen of speciaal onderwijs volgt. In Canada heeft één op de tien volwassenen geen high schooldiploma, één op de zeven zou daarentegen een universitaire opleiding hebben afgerond.

In de meeste Canadese steden rijdt een schoolbus rond die de kinderen vijf dagen per week tussen negen en half vier ophaalt en thuisbrengt. Het schooljaar begint in Canada op de eerste maandag van september en eindigt op de laatste vrijdag van juni. Naast deze lange zomerperiode zijn er slechts twee schoolvakanties, namelijk met kerst en in februari of maart. Wel zijn er vrije dagen en feestdagen tussendoor, waardoor het uiteindelijke schooljaar ongeveer 190 lesdagen telt.

Kinderen in Canada krijgen een standaard vakkenpakket aangeboden van wiskunde, taal, aardrijkskunde en scheikunde. Daarnaast zijn er op sommige scholen themaweken waarin extra aandacht wordt besteed aan onderwerpen als racisme, ouderen- of naastenzorg en Aboriginalculturen.

In de top van privéscholen in Canada doet vooral Toronto het goed, maar of dat komt door het hoge aantal of de goede resultaten is een minder duidelijk gegeven. Bekende privéscholen zijn The Bishop Strachan School, Branksome Hall en Havergal College. Het gaat meestal om gescheiden onderwijs: The Bishop Strachan is bijvoorbeeld voor meisjes en op Crescent zijn alleen jongens welkom onder het motto 'Make Men of Character from Boys of Promise'. De scholen kennen allemaal een rijke en lange historie en onderscheiden zich niet alleen door uitdagende programma's en intensieve begeleiding, maar ook door bijzondere extra programma's. Deze programma’s zijn bijvoorbeeld gericht op het ontwikkelen van muzikaal en artistiek talent of zelfs op het ontwerpen en ontwikkelen van robots. Zulke privéscholen hebben zich ten doel gesteld excellente studenten af te leveren en pronken dan ook graag met de resultaten. Bij privéscholen is het gebruikelijk dat leerlingen een uniform dragen. De meeste privéscholen zijn gebonden aan religie en besteden extra aandacht aan godsdienstlessen.

Het openbare onderwijs in Canada lijkt veel op dat in Nederland: vijf dagen naar school, aparte groepen en een standaard vakkenpakket. Het aanbod van privéscholen is diverser en uitgebreider, maar kent strengere regels en lijkt minder op het onderwijs zoals wij dat kennen. Er is voor elk type kind en - laten we eerlijk zijn - elk type inkomen wat wils.