1988: Olympische Winterspelen Calgary

Belangrijkste accommodaties

• McMahon Stadium (60.000 toeschouwers): openings- en slotceremonie
• Canada Olympic Park (35.000 toeschouwers): bobsleeën, rodelen, skiën, schansspringen
• Olympic Saddledome (16.600 toeschouwers): kunstschaatsen, ijshockey
• Stampede Corral (6.500 toeschouwers): kunstschaatsen, ijshockey
• Olympic Oval (4.000): schaatsen

Deelnemers

• 1.423 sporters uit 57 landen

Top 3 medaillespiegel

• 1. Sovjet-Unie (11x goud, 9x zilver en 9x brons)
• 2. Oost-Duitsland (9 – 10 – 6)
• 3. Zwitserland (5 – 5 – 5)

De Winterspelen duurden in 1988 langer dan ooit. De organisatie had besloten de duur van het evenement uit te breiden naar 16 dagen. Ook werd tijdens deze Spelen voor het eerst op een binnenbaan geschaatst. Verder waren de Spelen van 1988 de eerste rookvrije Spelen. In de accomodaties en het Olympisch dorp mocht niet gerookt worden; iets wat tot de dag van vandaag van kracht is tijdens de Olympische Zomer- en Winterspelen.

Vóór de Winterspelen van 1988 mocht een land haar topatleten op verschillende sportonderdelen afvaardigen naar het vierjaarlijkse sportevenement. Hier kwam na 1988 verandering in. De redenen hiervoor lagen bij de Britse Eddie ‘the Eagle’ Edwards en het Jamaicaanse bobsleeteam. Edwards was schansspringer, maar niet een erg succesvolle. Tijdens de Wereldkampioenschappen van 1987 eindigde hij als 55e en tijdens de Spelen werd hij laatste bij zowel de zeventigmeterschans als de negentigmeterschans. Dit had hij te danken aan zijn gebrekkige techniek, zijn gewicht (hij was bijna tien kilo zwaarder dan de zwaarste schansspringer) en zijn ogen. Edwards droeg een bril maar deze besloeg tijdens het springen, waardoor hij bijna niets meer zag. Hij werd door zijn gestuntel mateloos populair en het publiek juichte harder voor hem dan voor de winnaar. Zijn sportniveau kwam echter niet in de buurt van het niveau van de andere schansspringers. Dit gold ook voor het Jamaicaanse bobsleeteam. Zij trokken naar Calgary onder het mom ‘meedoen is belangrijker dan winnen’. Omdat Jamaica geen trainingsfaciliteiten had waren de atleten minimaal voorbereid. Daarnaast maakten ze gebruik van bobslee’s die ze van andere landenteams geleend hadden. Andere bobsleeërs waren wel zo sportief om de Jamaicanen van advies te voorzien. De sporters lieten tijdens de Spelen vooruitgang zien, maar werden 30e met de tweemansbob en zijn officieel niet gefinisht met de viermansbob, omdat deze tijdens een van de vier races onderweg crashte. Als gevolg van de prestaties van het bobsleeteam en Edwards besloot het IOC de eisen van deelname aan de Spelen drastisch aan te scherpen.

Bij het kunstrijden nam de Oost-Duitse Katarina Witt, die wereldkampioen werd in 1987, het op tegen de Amerikaanse Debi Thomas, die zich in 1986 wereldkampioen mocht noemen. Vlak voor de wedstrijd bleken beide dames ‘Carmen’ van Bizet als muziek voor hun kür te hebben gekozen. Hierop volgde de ‘slag tussen de twee Carmens’, die glansrijk gewonnen werd door Katarina Witt. Hiermee behield Witt de Olympische titel die ze sinds 1984 bezat.

Onder leiding van Chef de mission Wim Cornelis vertrokken begin februari 1988 elf Nederlandse atleten naar Calgary. Alle elf sporters, zes mannen en vijf vrouwen, namen deel aan het schaatsen. Aangezien de voorgaande Winterspelen vrij rampzalig waren verlopen voor de Nederlandse afvaardiging (er werd geen enkele medaille behaald tijdens de Spelen van 1984), lag er behoorlijk wat druk bij de sporters. Dit bleek de atleten gelukkig geenszins te belemmeren: tijdens de Spelen werden er drie gouden, twee zilveren en twee bronzen medailles behaald.

Gerard Kemkers, nu vooral bekend als coach van succesvolle Nederlandse schaatsers, behaalde een bronzen medaille op de 5.000 meter. Hiermee bleef hij achter op de Nederlandse Leo Visser, die een zilveren plak in de wacht sleepte op deze afstand. Visser mocht ook nog een bronzen medaille mee naar huis nemen, die hij won op de 10.000 meter.

Schaatsers Jan Ykema en Yvonne van Gennip waren de verrassing van de Spelen. Niemand had al te veel vertrouwen in de prestaties van Ykema, maar de sprinter verraste vriend en vijand door op Valentijnsdag 1988 een zilveren medaille binnen te halen op de 500 meter. Van Gennip deed het in aanloop naar de Spelen goed, maar moest als gevolg van een voetblessure midden in de voorbereiding op de wedstrijden lang rust houden. Later bleek dat Van Gennip tijdens de wedstrijden ook met een scheurtje in haar pols kampte. Het weerhield er haar echter niet van om als een speer te schaatsen en twee nieuwe wereldrecords te plaatsen. Van Gennip won drie gouden medailles: op de 1500, de 3000 en 5000 meter. Ze werd de Koningin van Calgary genoemd en Nederland was in de ban van de Haarlemse hardrijdster.

Met de dramatische financiële situatie van de Zomerspelen van 1976 in Montréal nog vers in het geheugen (de kosten van dit evenement liepen op tot 1,5 miljard dollar, vijf keer zo veel als begroot), waren de overheid en de organisatie vastbesloten de Winterspelen van 1988 financieel succesvol te maken. Na afloop van de Spelen lieten zij weten een winst van tussen de 90 en 150 miljoen dollar te hebben gemaakt. Hoewel er uiteraard kosten werden gemaakt voor de aanleg van sportfaciliteiten, haalde de organisatie ook veel geld binnen met sponsorcontracten, uitzendrechten en overige licensies. Het geld is (en wordt nog steeds) gebruikt om de Canadese sporten en sporters te financieren.