1984: Olympische Spelen Los Angeles

Sport en politiek zijn twee dingen die zoveel mogelijk gescheiden worden gehouden. In 2004 zagen we al dat dat moeilijk is, maar de Olympische Spelen van 1984 in Los Angeles waren in dit licht een van de dieptepunten in de sportgeschiedenis. Door een boycot van bijna het gele Oostblok werden de Spelen gedevalueerd, waardoor de Verenigde Staten met twee vingers in de neus medaille na medaille binnenhaalden.

Algemeen

Belangrijkste accommodaties

  • Los Angeles Memorial Coliseum (94.000 toeschouwers): openings- en sluitingsceremonie en atletiek
  • McDonald’s Swim Stadium (16.500 toeschouwers)
  • Rose Bowl (105.000 toeschouwers): voetbalfinales
  • Weingart Stadium, op de campus van East Los Angeles College in Monterey Park (20.000 toeschouwers): hockey
  • Pauley Pavillion (12.000 toeschouwers): gymnastische onderdelen

Deelnemers 6829 sporters uit 140 landen

Top 3 medaillespiegel

  1. Verenigde Staten (83x goud – 61x zilver – 30x brons)
  2. Roemenië (20 – 16 – 17) (Roemenië en Joegoslavië negeerden de boycot van de Sovjet-Unie)
  3. West-Duitsland (17 – 19 – 23)
Los Angeles

Boycot

Dat het fout zou gaan, zag de hele wereld al aankomen. Vier jaar voor Los Angeles werden de Spelen van 1980 in Moskou onder leiding van de Verenigde Staten geboycot door een groot deel van het Westen. De aanleiding hiertoe was een inval van het Russische leger in Afghanistan. In 1984 stelden de Russen daarop dat de veiligheid van hun atleten niet gegarandeerd kon worden in het anti-Russische Amerika. Hoewel er slechts enkele landen niet mee deden, werd er op bijna alle onderdelen aan competitie ingeboet.

Het IOC had het graag anders gezien, maar Los Angeles was de enige stad die zich kandidaat stelde voor de Olympische Spelen van 1984. Naast het feit dat dit voor de Russen koren op de molen was om de Amerikanen terug te pakken, betekende dit monopolie dat de Amerikanen de macht kregen en zich organisatorisch uit konden leven. En dat heeft de wereld geweten. Voor het eerst kwam de organisatie in private handen en werd er ongegeneerd naar winst gestreefd. Grote merken gingen zich bemoeien met de Spelen en er werden gigantische commerciële stappen gemaakt. Voor het wereldpubliek waren het misschien wel té grote stappen, waardoor de Spelen cynisch tot de ‘Coca Cola Games’ werden omgedoopt.

Olympische Spelen Los Angeles

De prestaties van de atleten

Sportief hadden de Spelen enorm te lijden onder de boycot van het oosten. Het maakte de weg vrij voor een Amerikaanse ‘Gold Rush’. Carl Lewis begon hier aan zijn glansrijke carrière door de 100 meter, de 200 meter, de 4x100 meter en het verspringen te winnen, waarmee hij in de voetsporen van Jesse Owens trad. Verder was de gouden medaille van Ed Moses op de 400 meter horden een hoogtepunt voor de Amerikanen. De Amerikaanse suprematie was zelfs nog duidelijker in het zwembad. Van de 31 te winnen gouden medailles, wonnen de Amerikanen er maar liefst 21. De Verenigde Staten wonnen daardoor meer medailles bij het zwemmen, dan de nummer twee in de medaillespiegel over het gehele toernooi. In Los Angeles werd de marathon voor het eerst ook door vrouwen gelopen. Niet de winnaar, maar de laatste deelneemster die over de streep kwam, Gabrielle Andersen, werd wereldberoemd, vanwege haar dramatische gezwalk bij binnenkomst.

Misschien wel het meest besproken moment was de val van Mary Decker tijdens de 3000 meter hardlopen. De media presenteerden de 3000 meter bij de vrouwen als een rechtstreeks gevecht tussen de topfavorieten Zola Budd en Mary Decker. Deze tweestrijd was vooral interessant omdat de van oorsprong Zuid-Afrikaanse Budd haar races op blote voeten liep. Budd was echter vlak voor de Spelen slecht in het nieuws gekomen omdat ze voor het gemak de Britse nationaliteit had aangenomen, zodat ze de boycot waar haar geboorteland ook aan meedeed, kon ontwijken. Dit landje wisselen schoot in het verkeerde keelgat bij het publiek. Haar imago liep echter pas echt schade op toen ze tijdens de Olympische race afremde op het moment dat Decker achter haar liep. Decker kon haar niet meer ontwijken en ging geblesseerd tegen de grond. Onder luid boegeroep kwam Budd daarna slechts als zevende over de streep.

Nederlanders in Los Angeles

Het waren onder meer twee Nederlandse vrouwen die een gouden plak van de Amerikanen afpikten op de zwemonderdelen. Petra van Staveren en Jolanda de Rover eindigden op respectievelijk de 100 meter schoolslag en de 200 meter rugslag op het hoogste podium. Het was voor het Nederlands team op meerdere vlakken een succesvolle editie van de Spelen. Ria Stalman won in een uiterste poging goud bij het discuswerpen, Stephan van den Berg behaalde goud in het windsurfen en de vrouwenhockeyploeg won het Olympisch toernooi ongeslagen. Naast deze vijf gouden plakken won Nederland tweemaal zilver (4x100 meter vrije slag bij de vrouwen en de dubbel twee in het roeien) en zes keer brons (nogmaals Jolanda de Rover, de vrouwelijke hollandacht, Arnold Vanderlyde bij de boksende zwaargewichten, Annemiek Derckx in het kanovaren en zwemster Annemarie Verstappen op zowel de 100 meter als de 200 meter). Op de ploegentijdrit van 100 kilometer bij het wielrennen viel het Nederlands team met onder meer Maarten Ducrot, Erik Breukink en Gert Jakobs nipt buiten de boot.

1980: Uitbarsting Mount St. Helens1987: Black Monday

Voorpret-alarm! Reizigers vertellen reizigers, campers (truck-camper & C-25) & presentaties
Kom 23 of 24 maart naar de Reizigersbeurs
Kom naar een infodag met special guests, zoals Travel Texas en indianen.
Meld je gratis aan