1980: Uitbarsting Mount St. Helens

De Mount St. Helens, gelegen in het zuidwesten van de Amerikaanse staat Washington, is een van de jongste en tevens actiefste vulkanen. De vulkaan werd voor het eerst in kaart gebracht in de achttiende eeuw door Britse ontdekkingsreizigers en kende al een actieve periode van 1800 tot 1850. Na een laatste uitbarsting in 1857 was het gevaar een tijdlang geweken. Tot mei 1980...

De Cascade-vulkanen

De westkust van de Verenigde Staten is zeer gevoelig voor natuurverschijnselen als aardbevingen en vulkanen. Dit komt omdat in dit gebied de oceanische plaat zich onder de continentale plaat verplaatst, wat gepaard gaat met spanningen in de aardkorst. Een gevolg van deze ontwikkeling in het Noordwesten van de Verenigde Staten en het Zuidoosten van Canada is het ontstaan van de Cascade-vulkanen, ook wel Cascades genoemd. Deze vulkanengroep is relatief jong en nog altijd zeer actief. Aangezien ze dichtbij verschillende grote steden als Seattle en Vancouver liggen worden ze scherp in de gaten gehouden. De grootste uitbarsting in de moderne tijd van een Cascade was die van de Mount St. Helens op 18 mei 1980.

Mount St.Helens

Hernieuwde activiteit

Op 15 maart 1980 bleek voor het eerst dat de vulkaan niet meer sliep. Er werden verschillende kleine aardbevingen gemeten die in de loop van de daaropvolgende weken in kracht toenamen. Aan het eind van maart begonnen de activiteiten serieuze vormen aan te nemen, waarna vulkanologen adviseerden om het gebied rond de berg af te sluiten. Er vonden verschillende kleine uitbarstingen van stoom plaats doordat het magma onder de korst zich mengde met grondwater. Daarnaast verspreidde de vulkaan ook as over de directe omgeving. Mount St. Helens werd door deze natuurverschijnselen een toeristische trekpleister, en ook veel journalisten begaven zich naar het gebied.

De periode van activiteit hield aan tot in de tweede week van mei. Wetenschappers onderzochten vooral een uitstulping vol magma aan de noordkant van de vulkaan, die elke dag meer dan anderhalve meter groeide. Vanaf 10 mei stopte de uitstulping met groeien en in de loop van de week nam ook het aantal uitbarstingen af, waarna de belangstelling voor de vulkaan verminderde. De roep om het gebied rond de vulkaan, vol vakantiehuisjes, weer open te stellen werd steeds luider, maar op advies van enkele wetenschappers hield gouverneur Dixy Lee Ray het bij een korte openstelling op 17 mei, zodat bewoners hun spullen konden ophalen. Een dag later stond er weer een openstelling gepland.

uitbarsting Mount St.Helens

De uitbarsting

In de morgen van 18 mei was de vulkaan al twee dagen compleet stil geweest, toen er zich een aardbeving met een kracht van 5.1 op de schaal van Richter voordeed. Deze zorgde ervoor dat de uitstulping en vervolgens de hele noordkant van de top van de vulkaan in elkaar stortte. Door de opening die de aardbeving op de top van de Mount St. Helens veroorzaakte ontstond er vervolgens een zeer grote uitbarsting. Deze werd gevolgd door zogenaamde pyroclastische stromen, waarbij hete gassen, lava en steen op bijna supersonische snelheid door een vulkaan worden uitgestoten. De uiteindelijke uitbarsting duurde uiteindelijk slechts anderhalve minuut. Binnen deze zeer korte tijd werd alles binnen dertien kilometer afstand vernietigd. Binnen een straal van dertig kilometer ontstond directe schade door de uitbarsting. De aswolk die ontstond was in de dagen erna zichtbaar tot in Oklahoma en New Mexico.

Voor mensen die zich op het moment van de grote uitbarsting aan de noordkant van de vulkaan bevonden, was ontsnappen onmogelijk. Het uiteindelijke dodental was 57, waartoe verschillende wetenschappers en een persfotograaf behoorden. Ook Harry R. Truman, een 83-jarige herbergeigenaar, kwam om het leven. Truman was in de aanloop van de uitbarsting in de media bekend geworden door zijn weigering om te vertrekken.

uitbarsting Mount St.Helens

Schade en latere activiteit

Na de ramp bezocht president Jimmy Carter het gebied en vergeleek het met een maanlandschap. Het is tot nu toe de dodelijkste vulkaanuitbarsting in de geschiedenis van de Verenigde Staten. Volgens de Amerikaanse overheid werden er ongeveer tweehonderd huizen en meer dan 180 kilometer aan infrastructuur vernietigd. Daarnaast werd ook de natuur zwaar getroffen. Honderden hectares aan bos gingen verloren, tezamen met duizenden dieren. De financiële schade werd uiteindelijk geschat op ongeveer één miljard dollar.

Sinds de uitbarsting van 18 mei 1980 is Mount St. Helens nog af en toe actief geweest. Tussen 1989 en 1991 spuwde de vulkaan enkele malen as, terwijl in de periode van 2004 tot en met 2008 verschillende aardbevingen met kleine uitbarstingen werden gemeld. De kans op een grote uitbarsting werd door wetenschappers op dat moment echter als gering ingeschat en sinds 2008 is er geen activiteit meer gesignaleerd.

1980: Olympische Winterspelen in Lake Placid1984: Olympische Spelen Los Angeles

Voorpret-alarm! Reizigers vertellen reizigers, campers (truck-camper & C-25) & presentaties
Kom 23 of 24 maart naar de Reizigersbeurs
Kom naar een infodag met special guests, zoals Travel Texas en indianen.
Meld je gratis aan