1944-1945: De Slag om de Ardennen

De Duitse van 16 december 1944 en verrassen de Amerikaanse soldaten volledig. Hoewel de geallieerden in de lucht oppermachtig zijn, wordt de Duitse aanval aan het zicht onttrokken door laaghangende bewolking. De heuvelachtige grensstreek wordt daarnaast minimaal bewaakt; de troepen zijn grotendeels teruggetrokken omdat er sinds september 1944 niet meer in de Ardennen gevochten is. De achtergebleven troepen zijn verzwakt en missen de ervaring om de eerste Duitse aanvallen neer te slaan. Duitse saboteurs onderbreken bovendien informatielijnen en verspreiden valse informatie over de aanvallen en het aantal spionnen. Dwight Eisenhouwer, opperbevelhebber van het Amerikaanse leger, krijgt pas laat bericht over de aanvallen. De troepen aan het front krijgen de opdracht de razendsnelle Duitse opmars te vertragen.

Pas op 26 december wordt Bastenaken (Bastogne), een belangrijk knooppunt voor de geallieerde bevoorrading, veiliggesteld. Voor de redding verdedigt de 101ste luchtlandingsdivisie de stad dagenlang tegen Duitse aanvallen, terwijl er een tekort aan munitie, voedsel en medicijnen heerst. De Duitse opmars stagneert en het plan om Antwerpen te bereiken, mislukt.

Winter in de Ardennen

Een geallieerd tegenoffensief moet de Duitsers uit de Belgische Ardennen en Luxemburg verjagen. Onder bevel van Eisenhouwer probeert men de Duitsers te omsingelen. Een traag proces: de Amerikaanse soldaten zijn niet voorbereid op de winter in de Ardennen, terwijl de Duitsers al drie jaar in Oost-Europa overwinterden. Door de barre omstandigheden focust men zich noodgedwongen op de verdediging van de verbindingslijnen en knooppunten.

Noodoffensieven

Rond de jaarwisseling ziet Hitler in dat hij de Slag om de Ardennen aan het verliezen is. Hij start twee noodoffensieven die de geallieerden in de verdediging dwingen. Tijdens het eerste offensief bombardeert de Luftwaffe de geallieerde vliegvelden in België en Nederland. Ondanks het succes verliezen de Duitsers veel vliegtuigen. In tegenstelling tot de geallieerden kunnen zij het tekort niet meer beslechten met nieuw materiaal. Het tweede offensief vindt plaats in de Elzas, waar Hitler de geallieerde troepen naar het zuiden wil dwingen. Dit keer komt de aanval niet onverwacht. Eisenhouwer beveelt de Amerikaanse troepen in de Elzas zich terug te trekken tot aan Straatsburg, dat volgens generaal Charles de Gaulle koste wat kost verdedigd moest worden – desnoods met het hele Franse leger. In Straatsburg wordt op 20 januari de Duitse opmars gestopt. Franse en Amerikaanse soldaten beginnen met het terugdringen van de Duitsers, die tot dan toe in het noorden nog aardig wat terreinwinst boekten. De geallieerden krijgen de overmacht en dwingen de Duitsers terug naar de Siegfried-linie. Wanneer de Duitsers hun verdedigingswerken langs eigen grens eind januari weer bereiken, komt er een eind aan het Ardennenoffensief, dat de Amerikaanse geschiedenisboeken ingaan als de Battle of the Bulge; vernoemd naar de formatie waarin de Amerikaanse soldaten te werk gingen. Op kaarten lijken de linies een halve cirkel landinwaarts (“bulge”) te maken.

Grote verliezen

Hoewel de Slag in de Ardennen door geallieerde legers gevoerd wordt, lijden de Amerikanen de grootste verliezen. Van de 89.000 slachtoffers laten er 19.000 het leven; geen enkele slag tijdens de Tweede Wereldoorlog eiste voor hen meer slachtoffers. De Britten en Fransen spelen daarentegen een relatief kleine rol in de strijd.

Monument

Hoewel de Amerikaanse slachtoffers van The Ardennes Counteroffensive op verschillende Belgische begraafplaatsen en musea worden herdacht, is er sinds mei 2006 ook in de Verenigde Staten een herdenkingsmonument. Deze staat op de militaire begraafplaats Arlington in hoofdstad Washington DC. Het monument is een eerbetoon aan de Amerikaanse slachtoffers die vielen tijdens ‘de grootste landslag in de geschiedenis van de Verenigde Staten.’