1928: Amelia Earhart

Amelia Earhart was twintig jaar oud toen ze wist dat ze piloot wilde worden. Ze had in 1920 haar eerste vlucht gehad en vanaf dat moment wist ze dat ze kostte wat het kost ook wilde vliegen. Earhart was een ongewone vrouw voor die tijd: als kind klom ze in bomen en jaagde ze samen met haar zus Muriel op ratten. Een plakboek uit die tijd laat zien dat ze zich al vroeg bewust was de sekseverschillen: ze plakte hierin krantenknipsels over succesvolle vrouwen in de film, in rechten, de reclamewereld en de techniek. Ze was vastberaden om haar dromen te laten uitkomen en liet zich niet weerhouden omdat ze een vrouw was. Dat haar ouders gescheiden waren, zal daarin wel een rol hebben gespeeld.

In 1921 kreeg ze haar eerste vliegles van Anite “Neta” Snook, een vrouwelijke piloot . Amalia las alles wat los en vastzat over vliegen, hing veel rond op het vliegveld en liet zelfs haar haar kort knippen om op andere vrouwelijke piloten te lijken. Amalia Earhart werd de zestiende vrouw ter wereld die een pilotenbrevet haalde. Na zes maanden sparen, kocht ze haar eerste eigen vliegtuig. Het was een tweedehandse Kinner Airster: een knalgele twoseater dubbeldekker. Earhart noemde het vliegtuig de Kanarie. Ze vestigde erin haar eerste record: als eerste vrouw vloog ze naar een hoogte van zo’n 4000 meter.

In 1927 vloog Charles Lindbergh solo van New York naar Parijs. Het was de eerste trans-Atlantische vlucht. In 1928 kreeg Earhart de kans om de eerste vrouw te zijn die de Atlantische Oceaan overstak. Helaas zou ze tijdens deze vlucht voornamelijk als passagier gezien worden: het was zogenaamd te gevaarlijk voor vrouwen. Hoe dan ook, met piloot Wilmer “Bill” Stultz en copiloot en monteur Louis E. “Slim” Gordon verliet Earhart Newfoundland in een Fokker F7 Friendship. Ze kwamen zo’n 21 uur later aan in Wales. Het was gelijk wereldnieuws. Ook omdat in hetzelfde jaar drie vrouwen al waren gestorven in eenzelfde poging. Toen Earhart, Stultz en Gordon terug keerden in New York, werden ze onthaald met een optocht door de stad en ontvangen op het Witte Huis door President Calvin Coolidge. Vanaf dat moment leefde Earhart alleen nog maar voor het vliegen.

Ze deed niet onverdienstelijk mee aan wedstrijden maar ze had grotere plannen. In 1931 trouwde ze met George Putnam. Hij was een van de mannen die haar eerste trans-Atlantische vlucht mogelijk gemaakt had. Samen bedachten ze het plan om Earhart als de eerste vrouw en tweede persoon ooit een solovlucht over de Atlantische Oceaan te laten maken. Vijf jaar nadat Lindbergh zijn historische overtocht gemaakt had, steeg ze op vanaf Newfoundland met als eindbestemming Parijs. Echter, door een sterke noordenwind, veel ijs en technische problemen eindigde ze in Ierland. In de achtertuin van een plaatselijke boer.

Earhart genoot van alle media-aandacht en dat deed haar carrière goed. Voor haar trans-Atlantische vlucht kreeg ze een gouden medaille van de National Geographic Society die door President Herbert Hoover werd uitgereikt op het Witte Huis. Van het Congres kreeg ze de Distinguished Flying Cross, een medaille die normaal gesproken alleen aan militairen werd uitgereikt als dank voor hun heroïsche daden. Earhart had nu wel bewezen dat vrouwen evenveel capaciteiten hebben als mannen wanneer het aankomt op intelligentie, coördinatie, snelheid en wilskracht.

In de volgende jaren vestigde Earhart record na record. Ze vloog de eerste solovlucht van Honolulu (Hawaii) naar Oakland (Californië). Zo ook de eerste solovlucht van Mexico City naar Newark (New Jersey). Tijdens de eerste vlucht dronk ze warme chocolademelk uit een thermoskan om warm te blijven. Daarover zei ze dat het de meest interessante kopje warme chocolademelk was die ze ooit gedronken had, gezien ze op 2,500 duizend meter hoog vloog met alleen de wolken en de oceaan om zich heen.

In 1937, vlak voor haar veertigste verjaardag, wilde ze nog een laatste, indrukwekkende uitdaging aangaan. Ze zou de eerste vrouw zijn die rond de wereld had gevlogen. In maart deed ze haar eerste poging, waarbij ze haar vliegtuig ernstig beschadigde. Ze gaf echter niet op en liet haar vliegtuig, een tweecilinder Lockheed Electra, herbouwen. Op 1 juni vertrok ze vanuit Miami met Fred Noonan die voor de navigatie zorgde. De reis zou meer dan 46.000 km bedragen. Op 29 juni landen ze in Nieuw Guinea met nog maar iets meer dan 11.000 km te gaan.

Landkaarten waren in die tijd niet echt betrouwbaar, wat het volgende deel van de reis bemoeilijkte. Het volgende landingspunt zou Howland Eiland zijn, midden in de Stille Oceaan. Het ligt zo’n 4000 km van Lae, Nieuw Guinea. Alles wat niet noodzakelijk was, werd van boord gehaald zodat Earhart voldoende speling zou hebben om haar bestemming te bereiken. De kustwacht hielp haar door met schepen de route te markeren waarbij ze vol licht gebruikten. Op 2 juli vertrokken Earhart en Noonen en al snel was er slecht weer op komst. Het radiocontact werd moeilijk en ook de navigatie-instrumenten gaven problemen. Om 07.42 uur en 08.43 uur was er nog radiocontact waarbij Earhart zegt dat ze er bijna moeten zijn. Daarna blijft het stil. En zal het stil blijven want van Earhart en Noonan wordt niets meer vernomen.

De reddingsbrigades kwamen ogenblikkelijk in actie. Deze reddingsactie is nog steeds de meest uitgebreide zoekactie in de geschiedenis van de Amerikaanse marine. Helaas moesten ze de reddingspoging staken op 19 juli. Na een zoektocht door ruim 400.000 vierkante kilometer en die vier miljoen dollar had gekost.

In 1938 werd er een vuurtoren op Howland Eiland naar Earhart vernoemd, gevolgd door vele straten, scholen en vliegvelden in de gehele VS. Haar geboorteplaats Atchison (Kansas) is bijna volledig aan haar gewijd en er worden elk jaar beurzen en prijzen uitgegeven die haar naam dragen. Ze wordt herdacht om haar moed en haar ambities. Earhart wordt gezien als een rolmodel voor zowel piloten als ook voor vrouwen in het algemeen. Ze liet zich niet weerhouden door beperkingen die vrouwen traditioneel kregen opgelegd.

Lang bleef het een raadsel wat er precies met Earhart en Noonen gebeurd was. Er ontstonden verschillende theorieën, waaronder een die stelt dat een Japans schip ze opgepikt heeft en ze gevangen genomen hield. Deze theorie, ontstaan rond 1950, werd in 1980 ontkracht. Nu is de meest gangbare theorie dat Earhart en Noonen uiteindelijk zonder brandstof kwamen te zitten, neergestort zijn en rusten op de oceaanbodem in de buurt van Howland Eiland . Het water is hier zo ontzettend diep dat het lang onmogelijk was hier naar een vliegtuig te zoeken.

In 2009 werd er een nieuwe poging gedaan om de restanten van het vliegtuig te vinden. Het westelijke deel rondom Howland Eiland werd onderzocht. Earharts vliegtuig werd niet gevonden, echter onderzoek wees uit dat de kans bestaat dat het aan de oostelijke kant ligt.

In 2012 verscheen er nieuw onderzoek dat wees op een mogelijke landing van het toestel op Gardner Island, het tegenwoordige Nikumaroro Eiland. Onderzoekers denken dat Earhart en Noonen zich realiseerden dat ze niet genoeg brandstof hadden en daarom geland zijn op deze koraal atol. Ze hebben waarschijnlijk dagenlang geprobeerd radiocontact te krijgen zonder succes. In 1937 kon men nog niet met precisie radiosignalen vaststellen. Vandaag kan dat wel, en het lijkt erop dat de radiosignalen die toen opgepikt werden, afkomstig waren van Nikumaroro Island. De opgepikte radiosignalen leiden tijdens de reddingspogingen tot niets en werden daarna niet meer gebruikt en beschouwd als valse signalen. Dit werd ook bevestigd door verschillende voorwerpen die later werden teruggevonden door de bewoners van het atol. Het gaat hierbij om glazen voorwerpen die als gereedschap gebruikt zijn, restanten van vis, vogels en schildpadden en delen van menselijke botten. Ook werden er een mannen- en vrouwenschoen teruggevonden. Het onderzoek wordt pas afgerond als is vastgesteld of dit het eiland is waar Earhart en Noonen hun laatste dagen hebben doorgebracht. Critici zijn sceptisch. Nikumaroro Eiland was één van de eerste eilanden die vanuit de lucht onderzocht werd en het gestrande vliegtuig zou in dat geval gezien moeten zijn. Daarnaast is het vrijwel onmogelijk vast te stellen of die voorwerpen werkelijk aan Earhart en Noonen toebehoorden.

De fascinatie voor Earhart blijft bestaan. In juli 2012 was het 75 jaar geleden dat Earhart verdween. Sinds die tijd blijft haar verdwijning de mensen fascineren. En niet alleen dat, ook haar leven verdient de aandacht. Hillary Clinton zei onlangs dat Earhart nog steeds de mensen hoop geeft en ze inspireert groot te dromen. Zo blijft de vrouw die als eerste de oceaan overstak en bewees dat vrouwen evenveel capaciteiten kunnen hebben als mannen voortleven.