1783: Vrede van Parijs

Tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog (1775-1783) komt de Amerikaanse bevolking in opstand tegen de Britse overheerser. Beide kanten boeken overwinningen. Het tij keert als Benjamin Franklin, een leidend figuur aan Amerikaanse zijde, in 1778 een alliantie met Frankrijk aangaat. Frankrijk is de grootste vijand van de Britten en steunt de Amerikanen onder andere met wapens. De Britten trekken aan het kortste eind en erkennen in 1782 hun verlies. De Amerikaanse overwinning - en onafhankelijkheid! - wordt beklonken in het Verdrag van Parijs. De gebeurtenis gaat de geschiedenisboeken in als de 'Vrede van Parijs'.

De belangrijkste slag

Eind 1777 vindt er nabij New York een belangrijke slag plaats in de oorlog, die bekend komt te staan als de slag bij Saratoga. Aan het einde van deze strijd geeft de Britse leider John Burgoye zich over aan de Amerikanen en zijn er bijna 6000 Britse krijgsgevangen buit gemaakt. Deze veldslag wordt ook wel gezien als het keerpunt van de oorlog. Na de nederlaag van de Britten bij Saratoga besluit Frankrijk op 6 februari 1778 een bindend vriendschapsverdrag met de Amerikanen te sluiten. De tegenprestatie bestaat eruit dat de Amerikanen de Fransen terzijde zullen staan als Groot-Brittannië de oorlog verklaart aan Frankrijk. Enkele maanden later gebeurt dit inderdaad. De situatie in zowel Europa als Noord-Amerika is zeer onrustig. De Britten, die al snel beseffen dat de nieuwe alliantie tussen de Fransen en de Amerikanen hun kans tot overwinning in de Onafhankelijkheidsoorlog zeer gering maakt, trachten nog op goede voet te komen met de koloniën door onder andere de hoge belastingen af te schaffen, maar daarmee komen ze jaren te laat.

Postzegel van Vrede van Parijs

De Onafhankelijkheidsoorlog en Europa

Met het vriendschapsverbond dat Frankrijk sluit met de Verenigde Staten is de Onafhankelijkheidsoorlog in 1778 tot een internationale oorlog verworden. De oorlog spreidt zich uit naar Europa. In de jaren die volgen besluiten in 1779 Spanje en in 1780 de Republiek der Nederlanden een anti-Britse alliantie aan te gaan. De Britten geven zich echter in de onafhankelijkheidsstrijd niet snel gewonnen. Koning George III laat bombardementen op Amerikaanse havens uitvoeren in een poging de Amerikaanse handel te vernietigen. Ook sluit hij vriendschapsverbanden met diverse indianenstammen die zich bij de Britse troepen voegen in de strijd.

Het begint Groot-Brittannië uiteindelijk te dagen dat de situatie in de koloniën niet meer te handhaven is en ze weinig kans hebben de opstanden nog te onderdrukken en veroverde gebieden terug te winnen. Met enige tegenzin erkennen ze op 19 april 1782 definitief hun verlies en wordt er uiteindelijk ingestemd met een vredesoverleg, waartoe vertegenwoordigers uit Groot-Brittannië, Frankrijk en Amerika samenkomen in Parijs. Na vele verhitte discussies ligt in november 1782 dan eindelijk het ontwerp van een vredesvoorstel klaar.

Het Verdrag van Parijs

Het duurt nog tot 3 september 1783 totdat het verdrag ook daadwerkelijk getekend wordt in Hotel d’York in Parijs door de Amerikaanse afgevaardigden John Adams, Benjamin Franklin en John Jay en de Britse parlementariër David Hartley. Hartley verblijft op dat moment in Hotel d’York en zijn verblijfplaats en haar ligging – in de buurt van een Engelse ambassade – laten de keus op dit hotel vallen als neutrale grond om het verdrag te ondertekenen.

In het verdrag dat de Britten overleggen met de Verenigde Staten gaan zij met verschillende voorstellen akkoord. Een van de belangrijkste overeenkomsten is hierbij natuurlijk de erkenning van de onafhankelijkheid van de dertien koloniën van Amerika, welke vanaf dan vrije en onafhankelijke Staten zullen zijn met bijbehorende rechten. Dit houdt ook in dat de Britse troepen zich zullen terugtrekken en dat de Britten hun gebieden opgeven. Verder worden de grenzen tussen de Verenigde Staten en Brits Noord-Amerika bepaald. Waar voor en tijdens de oorlog de Amerikanen weinig kans hadden tot het opbouwen van een eigen industrie, krijgen zij nu onder andere het recht om te vissen in de Great Banks, Newfoundland en de Gulf of Saint Lawrence. Ook de Verenigde Staten moeten zich aan bepaalde voorstellen houden, voornamelijk in verband met kolonisten die het Britse koningshuis gedurende en na de oorlog trouw zijn geweest, de zogenaamde ‘Loyalisten’. In het verdrag wordt overeengekomen dat de Verenigde Staten moeten toezien dat grondbezit van loyalisten, dat in de oorlog in beslag is genomen, weer van de rechtmatige eigenaar zal worden en dat in de toekomst wordt voorkomen dat deze grond weer in beslag wordt genomen. Oorlogsgevangenen moeten aan beide kanten weer worden vrijgelaten en alle achtergelaten eigendommen van de Britten, waaronder ook slaven, moeten worden behouden. Zowel Groot-Brittanië en de Verenigde Staten verkrijgen toegang tot de Mississippi rivier, die zo belangrijk is voor de handel. Ten slotte moet het verdrag binnen zes maanden worden geratificeerd om geldig te kunnen zijn.

Op 14 januari 1784 wordt het voorstel, dat ook wel bekend staat als het Verdrag van Versailles, uiteindelijk door het Congres geratificeerd en op 9 april 1784 ook door de Britse koning. Dit betekent het officiële en formele einde van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog tussen Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Voor andere landen die op een bepaalde manier deel uitmaakten van de oorlog, zoals Frankrijk, Spanje en Nederland, gelden andere overeenkomsten met Groot-Brittannië. In het verdrag met Spanje worden onder andere Oost- en West-Florida en Minorca aan Spanje afgestaan. De Bahama eilanden, Grenada en Montserrat die gedurende de oorlog door Frankrijk en Spanje werden ingenomen komen echter weer onder Brits bestuur te staan. Het verdrag dat Groot-Brittannië sluit met Frankrijk heeft voornamelijk betrekking op het uitwisselen van gewonnen grondgebied. Nederland krijgt de door Groot-Brittannië ingenomen stukken in Oost-Indië weer terug in ruil voor handelsvoordelen in Nederlands-Indië.

Na het Verdrag van Parijs

Na de ondertekening en ratificering van het Verdrag van Parijs loopt alles niet meteen geolied. De Verenigde Staten zijn ineens bepaalde privileges die zij verkregen van de Britten toen zij nog een kolonie waren kwijt, zoals bescherming tegen piraten. Bovendien blijkt al snel dat veel overeenkomsten die in het verdrag zijn besloten niet worden nageleefd. Veel van de Staten negeren het gebod om ingenomen grondgebied van Loyalisten weer terug te geven. De werkelijke geografie van Noord-Amerika blijkt tevens geheel niet over te komen met de beschrijving die wordt gegeven in het vaststellen van de Canadese grens. Ook gaf het verdrag van Parijs wel een specifieke beschrijving van de zuidelijke grens van de Verenigde Staten, maar het verdrag met Spanje gaf op zijn beurt geen duidelijke beschrijving van de noordelijke grens van Florida. Hierop gaat Spanje er dus vanuit dat het eenzelfde grens betreft als in 1763. Deze nieuw verworven macht over Florida wendt Spanje dan ook al snel aan om de Amerikanen de toegang tot de Mississippi Rivier te ontzeggen. De Britten op hun beurt, blijven langer hun macht uitoefenen dan was afgesproken omdat zij nog tijd nodig hebben om met de inheemse Amerikaanse bevolking te onderhandelen die ondanks hun grote hulp aan Groot-Brittannië geheel zijn genegeerd in het Verdrag van Parijs. Hoewel de Onafhankelijkheidsoorlog officieel ten einde is begint de jonge republiek zijn onafhankelijkheid dus niet bepaald zonder roeringen.

Een eeuw na afloop van de oorlog besluit Frankrijk de Verenigde Staten een symbolisch geschenk te geven. In 1875 beginnen zij met het bouwen van het Vrijheidsbeeld in Parijs. In 1884 is het beeld klaar en wordt het in stukken verscheept naar de Verenigde Staten. Het Vrijheidsbeeld, dat officieel de naam Liberty Enlightening the World kreeg, wordt in 1886 onthuld aan het Amerikaanse publiek, die het beeld omdopen tot de Statue of Liberty. De Onafhankelijkheidsoorlog en de afloop ervan is niet enkel voor de VS een belangrijke gebeurtenis geweest, maar heeft ook de Europeanen een zeer belangrijk inzicht gegeven in individuele onafhankelijkheid. Deze oorlog leerde dat de kracht van mensen die samen in opstand komen en ergens voor vechten niet onderschat kan worden en individuele vrijheid belangrijk is. Bovendien heeft de oorlog een idee versterkt dat belangrijk zou blijken voor de Verlichting: er is een betere wereld mogelijk.

Kado van de Fransen nav de Vrede van Parijs
1776: Declaration of Independence1789: Eerste Amerikaanse presidentsverkiezingen
Voorpret-alarm! Reizigers vertellen reizigers, campers (truck-camper & C-25) & presentaties
Kom 23 of 24 maart naar de Reizigersbeurs
Kom naar een infodag met special guests, zoals Travel Texas en indianen.
Meld je gratis aan