Super Tuesday

Super Tuesday krijgt altijd veel media-aandacht en dat is niet zo gek. De aanduiding ‘Super’ is namelijk geen grootspraak: het is de dag waarop de kandidaten meer gedelegeerden (ook wel afgevaardigden genoemd) kunnen 'winnen' dan op enige andere dag gedurende het voorverkiezingsseizoen. Deze gedelegeerden stemmen uiteindelijk op de nationale partijconventie op hun kandidaat. De kandidaten moeten tijdens de voorverkiezingen dus zoveel mogelijk gedelegeerden voor zich winnen om als uiteindelijke presidentskandidaat gekozen te worden.

De dag is ook interessant vanwege de geografische spreiding van de staten die meedoen. Het is dit keer op Super Tuesday ‘raak’ in twaalf staten: Alabama, Alaska (alleen Republikeinse voorverkiezing), Arkansas, Colorado (caucus), Georgia, Massachusetts, Minnesota (caucus), Oklahoma, Tennessee, Texas, Vermont en Virginia. Het zijn staten van geheel verschillende aard, van het liberale New England tot het conservatieve Mid West en Deep South. Alleen de westkust ontbreekt. De uitslag geeft zodoende een aardig beeld van hoe er in doorsnee in veel delen van Amerika in regio’s van verschillend karakter – stedelijk, industrieel, agrarisch – tegen de diverse kandidaten wordt aangekeken.

Bij de vorige verkiezingen in 2012 won de uiteindelijke Republikeinse kandidaat Mitt Romney op Super Tuesday in zes staten ruim 18% van het totale aantal gedelegeerden dat hij nodig had om de nominatie te krijgen. Zijn concurrent Rick Santorum won toen ook in drie staten, wat hem nog een poosje in de race hield (uiteindelijk haakte hij ruim een maand later alsnog af). Bij de Democraten was Obama bijna overal de overtuigende winnaar; slechts in enkele staten waren er een of meer tegenkandidaten die behoorlijke stemmenpercentages haalden.

In 2008 was het bij zowel de Republikeinen als de Democraten spannend. Het aantal staten met voorverkiezingen op Super Tuesday varieert en in 2008 werden in niet minder dan 24 staten tegelijk voorverkiezingen of caucuses gehouden: het hoogste aantal ooit. Bij de Democraten won Barack Obama toen met een heel krappe marge van Hillary Clinton: Clinton had weliswaar in totaal iets meer stemmen, maar Obama won een paar gedelegeerden meer. Dat was mogelijk doordat het aantal stemmen dat nodig is om een gedelegeerde te winnen van staat tot staat verschilt. Bij de Republikeinen was John McCain de duidelijke winnaar.

In beide gevallen werden de winnaars later in het jaar op het schild gehesen als de ‘president elect’ van hun partij. Nu ging het in 2008 om een enorm en nooit meer geëvenaard aantal staten en is het na een ‘gewone’ Super Tuesday misschien niet helemaal een gelopen race, maar de winnaar is nog heel moeilijk in te halen. Bovendien volgen een paar dagen later op 5 maart de staten Kansas, Kentucky, Louisiana en Nebraska en op 8 maart Hawaii, Idaho, Mississippi en Michigan. In totaal hebben dan twintig staten zich uitgesproken en zal er hoogstwaarschijnlijk wel duidelijkheid zijn.