San Francisco en de Tweede Wereldoorlog

Na de Japanse aanval op Pearl Harbor op 7 december 1941 ontstond er aan de Amerikaanse westkust regelrechte paniek. Als Japan erin slaagde de onoverwinnelijk geachte vlootbasis op Hawaii zomaar te vernietigen, dan zou een invasie van het Amerikaanse vasteland vast niet lang op zich laten wachten. Over die paniek heeft Steven Spielberg de film 1941 gemaakt, een van zijn minder geslaagde films. Misschien toch niet helemaal het goede onderwerp voor een komedie?

In de Bay Area rond San Francisco werden vanaf begin 1942 verdedigingswerken opgetrokken, vaak door forten en gebouwen uit de negentiende eeuw uit te breiden. Het commando van de troepen werd gevestigd in The Presidio, een gebouwencomplex dat al vanaf 1776 door de Spanjaarden was opgezet. Het ziet er allerminst uit als iets militairs, het zijn eerder een paar charmante houten landhuizen. De forten aan weerszijden van de baai – waaronder het precies onder de Golden Gate Bridge gelegen Fort Point uit 1861 – werden versterkt en van zwaardere kanonnen voorzien om te voorkomen dat Japanse schepen de baai in zouden varen. Op veel plaatsen verrezen kazernes en barakken voor duizenden soldaten en mariniers.

Toen na enige maanden bleek dat er geen sprake was van een serieuze invasiedreiging – al in juni 1942 was de Japanse marine in de slag bij Midway een zware slag toegebracht – veranderde de Bay Area in een belangrijke oorlogshaven en een uitvalsbasis voor de tegenaanval. Scheepswerven en munitiefabrieken draaiden op volle toeren, wat werkgelegenheid bood aan duizenden mannen en vooral vrouwen.

In het Golden Gate National Recreation Area aan de zuidkant van de brug zijn nog veel herinneringen aan deze tijd te zien, waaronder het hoofdkwartier The Presidio en het vlakbij gelegen Crissy Field, een van de oudste vliegvelden in Amerika (het stamt al uit 1919). Bijna alle groten uit de Amerikaanse luchtvaartgeschiedenis hebben daar hun sporen nagelaten.

Ook interessant: in het Marina district dichter bij de stad, tussen de Golden Gate Area en Fisherman’s Wharf, ligt Fort Mason. Dit is de locatie waar vele duizenden militairen scheep gingen voor de strijd in de Pacific. Ook dit is een National Historic Landmark.

Hoewel het dus een wat grimmige achtergrond heeft, is het tegenwoordig een heel plezierig wandelgebied. Het is niet al te groot en ook voor echte stadsgangers goed te doen. Je hebt er bovendien een perfect uitzicht op de Golden Gate Bridge en de baai. Alleen dat al maakt het de moeite waard om er eens rond te kijken.