Chuck Berry: godfather van de rock & roll (1926-2017)

Charles Edward Anderson werd op 18 oktober 1926 geboren in Saint Louis. Van jongs af aan leidde hij een tamelijk ruig leven. Na een paar berovingen belandde hij op z’n zeventiende in de bak. Achteraf zou je dat een blessing in disguise kunnen noemen, want in de gevangenis kon hij muziek maken en zelfs optreden. Na een paar jaar te hebben gewerkt in een autofabriek en als gitarist te hebben bijgeklust in verschillende bandjes ging hij in 1955 naar Chicago, het mekka van de blues. Daar kwam hij in contact met blueslegende Muddy Waters, die hem aan Leonard Chess koppelde, de baas van platenlabel Chess.

Voor Chess nam hij Maybellene op, dat al snel een million seller werd. Zo is het sindsdien eigenlijk gebleven, al werden de hits en successen ook later herhaaldelijk onderbroken door gevangenisstraffen voor diverse delicten, waaronder belastingontduiking. Ook kreeg hij als alternatieve straf ooit duizend uur dienstverlening opgelegd, uit te voeren in de vorm van gratis optredens. En dat voor iemand die de ooit zo verfoeide en gezagsondermijnende rock ’n roll speelde! In 1979 trad hij op verzoek van president Carter zelfs op in het Witte Huis.

Veel van Berry’s nummers hebben we vooral in uitvoeringen van anderen leren kennen. De bekendste voorbeelden zijn waarschijnlijk Roll over Beethoven en Rock And Roll Music van de Beatles. Ook veel andere artiesten speelden nummers van Berry: echte rockers als de Rolling Stones, Jimi Hendrix en Bruce Springsteen natuurlijk, maar zelfs Simon & Garfunkel hebben zich ooit aan Maybellene gewaagd, en bepaald niet onverdienstelijk.

Berry zelf is altijd blijven optreden, waarbij het de vraag is of dat voortkwam uit artistieke behoefte of uit geldgebrek. Hij had geen eigen band en trad steeds met wisselende muzikanten op, met als belangrijkste criterium dat ze goedkoop waren. Hij ging ervan uit dat iedereen zijn nummers toch wel kende (wat nog waar was ook) en had meestal geen zin om van tevoren te repeteren. Het leverde, netjes gezegd, in veel gevallen geen hoogstaande optredens op. Ook bleven er altijd ‘akkefietjes’ met justitie, soms over minder frisse zaken als een door hem geïnstalleerde camera in het damestoilet van een restaurant dat hij bezat. Uit veel verhalen komt niet echt een sympathieke persoonlijkheid naar voren, maar zijn muziek maakt veel, zo niet alles, goed.

Johnny B. Goode is in 1977 zelfs de ruimte ingestuurd met de Voyager 1, als boodschap aan buitenaardse beschavingen (die dan wel over een platenspeler moeten beschikken, maar da’s een detail). De NASA had een slechtere keus kunnen maken. Geweldig is nog steeds de grap die met dit nummer wordt uitgehaald in de film Back to the Future, inclusief Berry’s fameuze Duck Walk waardoor hij de bijnaam crazy legs kreeg.